Het zal je maar gebeuren, dat je gaat ontspannen in een sauna en meemaakt dat een medebezoeker onwel wordt. De lezer zag deze man steeds slechter worden, met een lichaam dat ‘over de kook’ was zoals hij schrijft. Na een hartstilstand kwam de ambulance te laat, zodat die bezoeker het uiteindelijk niet redde. Had ik iets kunnen doen?, vraagt de lezer zich af. ‘
Wie om zich heen kijkt, ziet steeds meer van deze veelal groene apparaten hangen: op het werk, maar ook in zwembaden, sportscholen en op veel meer plaatsen. De Hartstichting roept mensen op zich te melden als burgerhulpverlener, als leek die zo’n apparaat kan bedienen. Misschien moet ik toch maar eens naar zo’n cursus, denkt de lezer waarschijnlijk.
Maar hij twijfelt, want hij heeft gelezen dat je met een reanimatie weliswaar levens kunt redden, maar dat het nog maar de vraag is of degene die je wilt helpen er wel goed uitkomt. Zeker als je er zo slecht en oververhit uitziet als die man die hij in de sauna het leven zag verliezen.
Een kans
“Dat beeld van mensen die na reanimatie afhankelijk zijn geworden van anderen, is hardnekkig. Maar het klopt echt niet”, zegt Michael Kuiper. Hij werkt als intensivist-neuroloog in het Medisch Centrum Leeuwarden en heeft speciale interesse in reanimatie. Een jaar geleden werd voor het laatst geteld hoeveel mensen in vegetatieve staat − ‘kasplantje’ − leefden na een harstilstand en reanimatie: 7 patiënten. Kuiper werd eerder zelf genoemd als medebehandelaar van prins Friso na diens skiongeluk. Zaken die veel aandacht krijgen.
Maar daartegenover staan jaarlijks honderden Nederlanders die een hartstilstand goed overleefden en die vaak weer aan het werk zijn gegaan. “Bedenk dat mensen die de straat opgaan, die boodschappen doen en die zoals in dit geval naar de sauna gaan, over het algemeen een redelijke conditie hebben”, zegt Kuiper. “Anders zouden ze dat immers niet kunnen.”
En de saunabezoeker mag dan oververhit zijn, hij zou vermoedelijk een kans maken met een AED. “Op de cursus voor burgerhulpverlener wordt behandeld wanneer je er beter niet aan kunt beginnen.” Als het echt te laat is doordat bijvoorbeeld de lijkstijfheid al merkbaar is ingetreden.
In alle andere zaken het liefst zo snel mogelijk beginnen dus, zegt Kuiper, ook wetenschappelijk adviseur van de Nederlandse Reanimatieraad. “De ambulance is er gemiddeld binnen 9 minuten, maar eerder beginnen vergroot de kans op overleven behoorlijk. Elke minuut dat je later begint, neemt die kans met zo’n 10 procent af. Dat gaat snel.”
Hartmassage
Ook wie geen cursus heeft gedaan, kan de AED grijpen. “Het apparaat vertelt je duidelijk wat je moet doen, wanneer je bijvoorbeeld de elektrodes moet aansluiten en op welk moment je een lichaam even niet moet aanraken.” Zelfs dat laatste kan niet echt kwaad, de AED-schok is ongeveer zo sterk als schrikdraad. In een natte omgeving als de sauna is het risico op een schok niet veel groter.
Nog beter is het wanneer omstanders 112 bellen, de AED halen en ondertussen al beginnen met hartmassage en beademing. Door al die extra apparaten en kundige omstanders overleeft inmiddels 1 op de 4 mensen een hartstilstand. Heuglijk nieuws, hoewel de kans dus toch het grootst is dat het niet goed afloopt. “Zelfs dan kan het omstanders toch het gevoel geven dat ze hebben gedaan wat ze konden”, zo omschrijft Kuiper de emoties die ongetwijfeld ook bij de brievenschrijver leven.
Moet die als de wiedeweerga naar een cursus? Kuiper: “Ik wil mensen liever niet verplichten als ze om wat voor reden dan ook toch niet willen. Maar zelf zou ik het sterk aanraden, je kunt echt veel betekenen.”
Bron: Trouw
Volg een reanimatie cursus via Duo Care bij u in de buurt. Informeer naar de mogelijkheden.